Depresyon nedir?
Depresyon, duygudurum bozukluğu olarak sınıflandırılır.Bir kişinin günlük faaliyetlerini direkt olarak etkileyen üzüntü, kayıp veya öfke duyguları olarak tanımlanabilir. Depresyonun en belirgin özelliği zevk almada azalma ve kötü ruh halidir. Depresyonda olan kişi karamsar, ümitsiz ve duygusal açıdan mutsuzdur. Sürekli olarak kendini yalnız ve hüzünlü hisseder. Çevresine karşı ilgisi azalan kişi de huzursuzluk ve iç sıkıntısı gibi duygular çok fazla ön plana çıkar. Günlük yaşantısını engelleyecek kadar şiddetlenen bu duygu durumları aylarca sürer ve kişinin zihinsel faaliyetlerinin yanı sıra genel sağlığını da olumsuz etkilemeye başlar.
İnsanlar depresyonu farklı şekillerde yaşarlar. Depresyon günlük işlerinize müdahale ederek zaman kaybına ve daha düşük üretkenliğe neden olabilir. Ayrıca ilişkileri ve bazı kronik sağlık koşullarını da etkileyebilir.
Depresyon nedeniyle daha da kötüleşebilecek hastalıklar:
artrit
astım
kalp-damar hastalığı
kanser
şeker hastalığı
obezite
Zaman zaman üzülmenin hayatın normal bir parçası olduğunun farkına varmak önemlidir. Herkesin başına üzücü ve üzücü olaylar olur. Ancak, düzenli olarak kendinizi kötü veya umutsuz hissediyorsanız, depresyonla baş ediyor olabilirsiniz.
Depresyon, uygun tedavi olmaksızın daha da kötüleşebilecek ciddi bir tıbbi durum olarak kabul edilir. Tedavi arayanlar genellikle birkaç hafta içinde semptomlarda iyileşme görürler.
Depresyon belirtileri
Depresyon, sürekli bir üzüntü ve isteksizlik hali ile karakterizedir:
- Sorunlarını paylaşmaktan kaçınma ve sosyal ilişkilerden uzaklaşma,
- Sosyal fobi
- Cinsel isteksizlik
- İştahsızlığa bağlı olarak yaşanan kilo kaybı ya da aşırı yeme eğilimine bağlı olarak gelişen kilo alma
- Aşırı uyku isteği ve sabahları uyanmada zorluk çekme ya da uykusuzluk ve uykuya dalmada güçlük
- Unutkanlık, dikkat dağınıklığı
- Mide ve bağırsak problemleri, boyun, sırt, baş ve eklem ağrıları
- Panik atak
- Kendini değersiz hissetme, çaresizlik ve suçluluk hissi, anksiyete bozukluğu
- Ölümü ya da intiharı düşünme, şiddetli üzüntü ve kaygı bozukluğu
Major depresyon, çeşitli semptomlara neden olabilir. Bazıları ruh halinizi etkiler, bazıları da vücudunuzu etkiler. Belirtiler devam ediyor veya gelip gidiyor olabilir.
Depresyon belirtileri erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda farklı şekillerde yaşanabilir.
Depresyon nedenleri
Depresyonun nedenleri bilimsel olarak tam anlamıyla açıklanamamaktadır. Birbirinden kesin hatlarla arılamasına rağmen depresyon nedenleri psikososyal, genetik ve biyolojik olmak üzere 3 ana grupta incelenir.
Psiko-Sosyal Nedenler: Bazı olaylar, vücudunuzun korkuya ve stresli durumlara tepki verme şeklini etkiler.Günlük yaşamda sürekli strese maruz kalan kişiler depresyona girmeye daha yatkındır. Küçük yaşta anne baba kaybı, şiddete maruz kalma, travmalar ileri yaşlarda depresyona girme olasılığını arttırır. Yine küçük yaşlarda sevilme, ait olma, güven duyma, başarı gibi temel ihtiyaçların karşılanamaması ruhsal yaralanmalara ve dolayısıyla da ileride depresyona girmeye sebep olabilir.
Genetik Nedenler: Depresyon ile ilgili yapılan araştırmalar hastalığın genetik bir yatkınlığı olduğunu göstermiştir. Ağır depresyon hastalarının birinci derece yakınlarında depresyon görülme sıklığı oldukça fazladır. Bu durumun bir diğer nedeni de psikolojik rahatsızlığı olanların durumlarını aile yaşantısına yansıtmaları da olabilir.
Biyolojik Nedenler: Beyin yapısı; Beyninizin ön lobu daha az aktifse, daha büyük bir depresyon riski vardır. Ancak bilim adamları, bunun depresif semptomların başlamasından önce mi yoksa sonra mı olduğunu bilmiyorlar.Depresyon ile ilgili yapılan çalışmalarda beyinde bulunan norepinefrin, serotonin gibi bazı hormonların depresyon ile ilişkisini saptanmıştır.
Tıbbi durumlar,Kronik hastalık, uykusuzluk, kronik ağrı veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi belirli koşullar sizi daha yüksek risk altına sokabilir.
İlaç kullanımı. Uyuşturucu veya alkol kötüye kullanımı öyküsü riskinizi etkileyebilir.
Madde kullanımı sorunu yaşayanların yaklaşık yüzde 21’i de depresyon yaşıyor.
- Bu nedenlere ek olarak, depresyon için diğer risk faktörleri şunları içerir:
- Düşük benlik saygısı veya kendini eleştirme
- Bazı ilaçlar
- Sevilen birinin kaybı, ekonomik sorunlar, iş kaybı veya boşanma gibi stresli olaylar
Depresyon tedavisi
Depresyonla yaşamak zordur ancak uygun tedavi, yaşam kalitenizi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Tedavide;semptomları tek bir tedavi şekli ile başarılı bir şekilde yönetebilirsiniz veya bir tedavi kombinasyonunun en iyi sonucu verdiğini görebilirsiniz.
Aşağıdakiler dahil olmak üzere tıbbi tedavileri ve yaşam tarzı terapilerini birleştirmek yaygındır:
İlaçlar:
antidepresanlar
anksiyete
antipsikotik ilaçlar
Psikoterapi
Bir terapistden psikolojik destek almak,olumsuz duygularla başa çıkma becerilerini öğrenmene yardımcı olabilir. Aile veya grup terapisi seanslarından da yararlanabilirsiniz.
Alternatif tedaviler:
Bir takviye almadan veya bir takviyeyi reçeteli ilaçlarla birleştirmeden önce sağlık uzmanınızla konuşun çünkü bazı takviyeler belirli ilaçlarla reaksiyona girebilir. Bazı takviyeler ayrıca depresyonu kötüleştirebilir veya ilaçların etkinliğini azaltabilir.
Egzersiz yapmak
Haftada 3 ila 5 gün 30 dakikalık fiziksel aktiviteyi hedefleyin. Egzersiz, vücudunuzun ruh halinizi iyileştiren hormonlar olan endorfin üretimini artırabilir.
Alkol ve uyuşturucudan kaçının
Uyuşturucu içmek veya kötüye kullanmak sizi bir süre daha iyi hissettirebilir. Ancak uzun vadede, bu maddeler depresyon ve anksiyete semptomlarını daha da kötüleştirebilir.
‘ Hayır ‘ demeyi öğrenin
Bunalmış hissetmek, anksiyete ve depresyon semptomlarını kötüleştirebilir. Mesleki ve kişisel yaşamınızda sınırlar belirlemek daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
Kendinize iyi bakın
Kendinize iyi bakarak depresyon belirtilerini de iyileştirebilirsiniz. Bu, bol uyumayı, sağlıklı beslenmeyi, olumsuz insanlardan kaçınmayı ve keyifli aktivitelere katılmayı içerir.
Bazen depresyon ilaç tedavisine yanıt vermez. Sağlık uzmanınız, belirtileriniz düzelmezse başka tedavi seçenekleri önerebilir.
Depresyon genellikle önlenebilir olarak görülmez. Depresyona neyin sebep olduğunu anlamak zordur, bu da onu önlemenin daha zor olduğu anlamına gelir.
Ancak depresif bir dönem yaşadıktan sonra, hangi yaşam tarzı değişikliklerinin ve tedavilerinin yardımcı olduğunu öğrenerek gelecekteki bir nöbeti önlemeye daha iyi hazır olabilirsiniz.
Terapiyle birlikte yardımcı olabilecek teknikler:
Düzenli egzersiz
Düzenli uyku
Tedavileri sürdürmek
Stresi azaltmak
Başkalarıyla güçlü ilişkiler kurmak